NDA Information In Marathi नमस्कार मित्रांनो आजच्या लेखात आपण NDA अर्थताच राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी ह्या विषयी संपूर्ण माहिती पाहणार आहोत. तर सुरवात करूयात आजच्या ह्या लेखाला.
NDA विषयी संपूर्ण माहिती NDA Information In Marathi
NDA – राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी-
नॅशनल डिफेन्स अकादमी ही संपूर्ण भारतातील सर्व सैन्यांसाठी (वायुसेना, नौदल आणि लष्कर) सर्वोत्तम संरक्षण प्रशिक्षण संस्थांपैकी एक आहे, जिथे भविष्यातील सर्व सैनिकांना एकत्र प्रशिक्षण दिले जाते. संपूर्ण जगात, खडकवासला, पुणे, महाराष्ट्र येथे असलेली ही पहिली त्रि-सेवा अकादमी आहे.
सध्या, एनडीएकडून, १२ अशोक चक्र आणि ३ परमवीर चक्र प्राप्तकर्ते आहेत. लष्कर, नौदल आणि वायुसेनेचे सध्याचे सर्व प्रमुख NDA चे आहेत आणि आजपर्यंत जवळपास २७ प्रमुख राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीने दिले आहेत. एनडीएच्या स्थापनेपासून जवळपास १४० बॅच पदवीधर झाल्या आहेत.
एनडीएचे मुख्य बोधवाक्य भागवत गीतेमधून घेतले आहे.
” कर्मदेवाधिकारस्ते मा फलेषु कदाचिना ” याचा अर्थ तुमचे कर्तव्य म्हणजे कृती हे परिणामाकडे लक्ष न देता करा.”
NDA चे चिन्ह काय आहे?
नॅशनल डिफेन्स अकादमीच्या चिन्हात तलवार, एक पेन, नांगर आणि गरुड यांचा समावेश आहे. हे संस्थेद्वारे प्रदान केलेल्या चारही युद्धक्षेत्रांच्या शिक्षणाचे प्रतीक आहे. चिन्हाची पार्श्वभूमी लाल रंगाची आहे, जी स्कार्फ आणि धैर्य दर्शवते.
एनडीएच्या इतिहासाबद्दल:
१९५० मध्ये, प्रथम राष्ट्रीय संरक्षण अकादमी जपानमध्ये राष्ट्रीय सुरक्षा अकादमी म्हणून आयोजित करण्यात आली. भारतात, दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान, संयुक्त सेवा लष्करी अकादमी १९४६ मध्ये सुचवण्यात आली. १९४७ मध्ये, डेहराडूनमध्ये “आर्म्ड फोर्स अकादमी” म्हणून ही योजना लागू करण्यात आली.
तरीही, ते पुरेसे नव्हते कारण ते केवळ लष्करालाच प्रशिक्षण देऊ शकत होते आणि हवाई दल आणि नौदलाला त्यांच्या उमेदवारांना प्रशिक्षणासाठी युनायटेड किंगडमला पाठवावे लागले. ७ डिसेंबर १९५४ रोजी, राष्ट्रीय संरक्षण अकादमीची स्थापना पहिली त्रि-सेवा म्हणून करण्यात आली.
कॅम्पस कसा आहे?
नॅशनल डिफेन्स अकादमी कॅम्पस हा एक मोठा परिसर आहे. एनडीए कॅम्पस पुणे शहराच्या नैऋत्येला शिनागड किल्ल्यापासून १७ किमी अंतरावर आहे ज्याचे एकूण क्षेत्रफळ ७०१५ एकर आहे.
राष्ट्रीय संरक्षण अकादमी “सुदान ब्लॉक” मुख्यालयाचे नाव १९५९ मध्ये “सुदान थिएटर” च्या सुरक्षेसाठी आपल्या प्राणांची आहुती देणाऱ्या शूर सैनिकांच्या नावावर ठेवण्यात आले आहे. ही इमारत जोधपूरच्या लाल दगडांनी आणि पांढर्‍या संगमरवरी फरशीने सुशोभित केलेली तीन मजली इमारत आहे.
सुस्थितीत आणि सुंदर वर्गखोल्या, सर्व उपकरणांनी भरलेल्या प्रयोगशाळा, जलतरण तलाव, फुटबॉल मैदान, जिम, टेनिस आणि स्क्वॅश कोर्ट, क्रिकेट स्टेडियम आणि पोलो मैदान यासारख्या विलक्षण सुविधाही यात आहेत. शैक्षणिक सत्र दोन सत्रांमध्ये विभागले गेले आहे (एक वसंत ऋतु, जानेवारी ते मे आणि दुसरे शरद ऋतूतील, जून ते डिसेंबर). एनडीएमधून पदवीधर होण्यासाठी उमेदवाराने सहा पदे उत्तीर्ण केलेली असावीत.
एनडीएची प्रवेश प्रक्रिया काय आहे?
नॅशनल डिफेन्स अकादमीमध्ये सामील होऊ इच्छिणाऱ्या व्यक्तीने दरवर्षी UPSC द्वारे ऑफर केलेली लेखी परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे, त्यानंतर त्यांना सर्व्हिस सिलेक्शन बोर्ड (SSB) द्वारे आयोजित मुलाखत (भारतातील सर्वात कठीण मुलाखतींपैकी एक मानली जाते) द्यावी लागते. ज्यामध्ये सामान्य योग्यता, मानसशास्त्रीय चाचण्या आणि सांघिक कौशल्यांचे प्रश्न विचारले जातात आणि नंतर वैद्यकीय चाचणी केली जाते.
सर्व फेऱ्यांसाठी पात्र ठरलेल्या उमेदवाराचे NDA मध्ये स्वागत केले जाते आणि २०२१ पासून भारतीय लष्करी दलात सामील होऊ इच्छिणाऱ्या महिलाही राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीत अर्ज करू शकतात. तथापि, २०२१ पूर्वी संस्थेमध्ये केवळ अविवाहित पुरुष कॅडेट्सना परवानगी होती.
एनडीए परीक्षेसाठी अर्ज करण्यासाठी किंवा पात्रता मिळवण्यासाठी काय पात्रता आहे?
राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीसाठी अर्ज करणाऱ्या उमेदवारांनी खालील मुख्य निकष पूर्ण केले पाहिजेत:
१.राष्ट्रीयत्व-
NDA साठी अर्ज केलेला उमेदवार भारत, भूतान किंवा नेपाळचा नागरिक असणे आवश्यक आहे. भारतीय वंशाचे लोक इतर देशांतून स्थलांतरित झाले परंतु आता भारतात स्थायिक झाले आहेत किंवा जे लोक निर्वासित आहेत परंतु १९६२ पूर्वी भारतात स्थायिक झाले आहेत ते देखील अर्ज करू शकतात.
२.वयोमर्यादा-
उमेदवार १६ -१९ ह्या वयोमर्यादेत असणे आवश्यक आहे, परंतु राखीव प्रवर्गातील उमेदवारास NDA किंवा NA साठी वयाची कोणतीही सूट नाही.
३.शैक्षणिक पात्रता
उमेदवार सुप्रसिद्ध विद्यापीठातून किंवा भारतातील कोणत्याही शैक्षणिक मंडळातून (ICSE, CBSE किंवा राज्य बोर्ड) १२ वी उत्तीर्ण असावा.
४.वैवाहिक स्थिती-
एनडीएसाठी अर्ज करताना उमेदवार अविवाहित असणे आवश्यक आहे. प्रशिक्षणादरम्यान कोणत्याही उमेदवाराने विवाह केल्यास त्याला पदावरून मुक्त केले जाईल.
५.शारीरिक मानक
शारीरिक आरोग्य हे एनडीएच्या सर्वात महत्त्वाच्या पैलूंपैकी एक आहे. उमेदवार निवडण्यापूर्वी शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य तपासले जाते; जर कोणी परीक्षेत नापास झाले तर त्यांना परीक्षेसाठी अपात्र ठरवले जाईल. एनडीएच्या शारीरिक चाचण्यांच्या या महत्त्वाच्या बाबी आहेत.
उंची किंवा वजन मानके (नौदलासाठी भिन्न, हवाई दल आणि लष्करासाठी समान)
डोळ्यांचे चेकअप (नौदल आणि हवाई दलासाठी वेगळे)
राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीसाठी हे पात्रता निकष संघ लोकसेवा आयोग ठरवते.
नॅशनल डिफेन्स अकादमीचा शैक्षणिक अभ्यासक्रम:
संरक्षण अकादमीमध्ये नौदल विद्यार्थ्यांशिवाय पूर्ण-वेळ पदवी कार्यक्रम दिला जातो. विद्यार्थ्यांसाठी फक्त दोनच प्रवाह आहेत: विज्ञानातील पदवी (जेथे ते भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, गणित आणि संगणक शास्त्राचा अभ्यास करतात) किंवा कला शाखेतील पदवी (येथे मानविकी ऑफर केली जाते, ज्यामध्ये राज्यशास्त्र, इतिहास, अर्थशास्त्र, भूगोल आणि इतर भाषा आहेत).
अभ्यासक्रम दोन्ही प्रवाहांसाठी तीन भागांमध्ये विभागलेला आहे, जे खालीलप्रमाणे आहेत.
विद्यार्थ्यांसाठी एक अनिवार्य अभ्यासक्रम आहे ज्यामध्ये इंग्रजी, फ्रेंच, अरबी, चीनी किंवा रशियन या परदेशी भाषा, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, संगणक विज्ञान, गणित, इतिहास, राज्यशास्त्र, अर्थशास्त्र आणि भूगोल यांचा समावेश आहे. परदेशी भाषा अभ्यासक्रम वगळता, उमेदवाराला या सर्व विषयांचे त्यांचे मूलभूत वर्ग घ्यावे लागतील आणि नंतर त्यांच्या प्रवाहांवर आधारित आगाऊ वर्ग घ्यावे लागतील.
काही पायाभूत अभ्यासक्रम सर्व विद्यार्थ्यांसाठी अनिवार्य आहेत, ज्यात लष्करी अभ्यास आणि सामान्य अभ्यास दोन्ही असतात. या कोर्समध्ये, विद्यार्थी सैन्याचा इतिहास, लष्कराचा भूगोल, शस्त्रास्त्र प्रणाली आणि शस्त्रास्त्रे, भू-राजकारण, मानवाधिकार, सशस्त्र संघर्षांचे कायदे आणि पर्यावरणीय अभ्यास करतात.
चार सेमिस्टरसाठी, विद्यार्थी या दोन अभ्यासक्रमांचा अभ्यास करतात कारण ते त्यांच्यासाठी अनिवार्य आहेत परंतु पाचव्या आणि सहाव्या सेमिस्टरसाठी, विद्यार्थी पर्यायी अभ्यासक्रमाचा अभ्यास करतो ज्यामध्ये ते अभ्यास करण्यासाठी निवडलेल्या विशिष्ट विषयांना वेळ देतात.
नौदल विद्यार्थ्यांना (भारतीय नौदलाचे उमेदवार) राष्ट्रीय संरक्षण अकादमीमधून अभियांत्रिकी विज्ञान (B.tech) मध्ये पदवीधर होण्याची उत्तम संधी आहे, जी हवाई दल किंवा लष्कराच्या उमेदवारांना दिली जात नाही. नौदल उमेदवारांसाठी बीटेक हा चार वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे, तर इतर पदवी अभ्यासक्रम तीन वर्षांचा आहे.
संयुक्त सेवा प्रशिक्षण:
तिन्ही दलांची प्रशिक्षण प्रक्रिया वेगळी आहे जी खाली दिली आहे.
१.हवाई दल
हवाई दलाच्या कॅडेट्सचे प्रशिक्षण ग्राउंड ट्रेनिंग आणि फ्लाइंग ट्रेनिंगद्वारे लष्कराच्या दोन मूलभूत गोष्टींमध्ये केले जाते. आधुनिक प्रशिक्षण सहाय्यक, विमान मॉडेल्स आणि क्रॉस-सेक्शन मॉडेल्सच्या मदतीने ग्राउंड ट्रेनिंग दिले जाते, ज्यात सुपर डिमोना विमानावर किमान सोर्टी असतात.
स्कीट शूटिंगच्या माध्यमातून ते फायरिंगही शिकतात. त्यांना वायुसेना अकादमी, इंडियन आर्मामेंट टेक्नॉलॉजीज येथील एअरविंग, पुणे येथील एअरबेस आणि लष्करी अभियांत्रिकी महाविद्यालयाला भेट देऊन वायुसेनेचे पैलू शिकण्याची संधी मिळते. त्याच वेळी, त्यांना ऑटोमॅटिक वेदर स्टेशन, एअर ट्रॅफिक कंट्रोल स्टेशन, गुळगुळीत धावपट्टी आणि जवळपास सहा विमानांच्या मदतीने उड्डाणाचे प्रशिक्षण शिकायला मिळते.
२.नौदल:
नौदल कॅडेट्स NAVAL ट्रेनिंग टीम (NTT) कडून प्रशिक्षण घेतात, जो सर्वात जुना प्रशिक्षण संघ आहे. ५ ते ६ वी टर्मच्या कॅडेट्सना NTT टीमकडून सैद्धांतिक आणि व्यावहारिक दोन्ही विषयांचे प्रशिक्षण दिले जाते. हवाई दल आणि लष्कराच्या कॅडेट्सना २०१५ पासून नौदलाच्या अस्तित्वाचे प्रशिक्षणही मिळते.
प्रशिक्षण कालावधीत, कॅडेट्स नेव्हिगेशन, सीमनशिप आणि कम्युनिकेशन शिकतात. संगणकावर आधारित प्रशिक्षण, वॉटरमॅन जहाज प्रशिक्षण, अग्निशमन प्रशिक्षण, नुकसान नियंत्रण पैलू, जहाजाचे वर्ग, पाणबुड्या,नौका चालवण्याचे प्रशिक्षण, कयाकिंग, विंडसर्फिंग, ओपन सी व्हेलर सेलिंग एक्स्पिडिशन, दुरुस्ती सुविधा इत्यादी गोष्टी शिकण्यासाठी ते अनेक संस्थांना भेट देतात.
३.सैन्य
आर्मी कॅडेट्स मैदानी आणि इनडोअर दोन्ही प्रकारचे प्रशिक्षण घेतात. सर्व मैदानी प्रशिक्षण NDA कॅम्पस जवळ सर्व लाकडी आणि डोंगराळ भागात केले जाते. इनडोअर ट्रेनिंगमध्ये सैद्धांतिक आणि व्यावहारिक प्रशिक्षण समाविष्ट आहे. प्रशिक्षणादरम्यान प्रशिक्षणार्थी शिकत असलेले मुख्य विषय म्हणजे सामरिक प्रशिक्षण, शस्त्र प्रशिक्षण, नकाशा वाचन, लष्करी लेखन, क्षेत्र अभियांत्रिकी, रेडिओ टेलिफोनी, संस्था आणि प्रशासन आणि बरेच काही.
त्यांच्या प्रशिक्षण कालावधीत, प्रशिक्षणार्थी अंतर, भूप्रदेश अभ्यास, संकेत आणि लक्ष्याची पुनर्रचना, खंदक खोदणे, दिवसा आणि रात्रीचे निरीक्षण, फील्ड सिग्नल, सेक्शन फॉर्मेशन, पायदळ विभाग, एनबीसी युद्ध आणि सीआय ऑपरेशन शिकतात. इ.
प्रशिक्षण शिबिरांचा मुख्य हेतू कॅडेट्सना नेतृत्व शिकवणे हा आहे. ते बंदुक, रात्री गोळीबार, निशानेबाजी, तंबू पिचिंग, वेब उपकरणे फिटिंग, नेव्हिगेशन, सहनशक्ती प्रशिक्षण, होकायंत्र प्रशिक्षण इत्यादी देखील शिकतात. हे प्रशिक्षण रात्रंदिवस चालते आणि कॅडेट्स जलद हल्ल्यासाठी तयार होते, आपत्कालीन परिस्थिती हाताळणे, जलद निर्णय घेणे, गस्त घालणे, आणि बचावात्मक लढाया व्यवस्थापित करणे.
तर मित्रांनो आजच्या ह्या लेखात आपण NDA बद्दल जी काही माहिती पाहिली ती तुम्हाला कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कमेंट करून कळवा.
धन्यवाद!!!!
FAQ
1. एनडीए म्हणजे काय?
NDA मध्ये सामील होण्यासाठी, तुम्ही वर्षातून दोनदा UPSC द्वारे प्रशासित परीक्षा दिली पाहिजे. परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांनी SSB सोबत मुलाखतीसाठी हजर असणे आवश्यक आहे (सेवा निवड मंडळ). या दोन्ही परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना एनडीएमध्ये प्रवेश दिला जातो.
2. एनडीएचे आयुष्य काय आहे?
NDA मधील प्रशिक्षण कालावधी एकूण 6 टर्म्स म्हणजेच 3 वर्षांचा असतो . दरवर्षी वसंत ऋतु (जानेवारी ते मे) आणि शरद ऋतू (जुलै ते डिसेंबर) असे दोन टर्म असतात. या तीन वर्षांत कॅडेट्सना प्रशिक्षण दिले जाते, शिक्षणासोबत विविध खेळ शिकवले जातात.
3. NDA नंतर कोणता क्रमांक दिला जातो?
NDA परीक्षेद्वारे निवडलेल्या उमेदवारांना लष्करात लेफ्टनंट, नौदलात सब लेफ्टनंट आणि हवाई दलात फ्लाइंग ऑफिसर म्हणून नियुक्त केले जाईल. त्यानंतर, उमेदवार त्यांच्या कामगिरी आणि अनुभवाच्या आधारे वेतनवाढ आणि पदोन्नतीसाठी पात्र असतील.
4. एनडीएची अंमलबजावणी का करायची?
जेव्हा माहिती सामायिक केली जाते तेव्हा व्यापार गुपितांचे संरक्षण करण्यात मदत होते : एनडीएचे एक उद्दिष्ट कर्मचाऱ्यांना प्रथमतः गोपनीय माहिती सामायिक करण्यापासून रोखणे हे आहे, परंतु जेव्हा ही माहिती व्यवसायाच्या नियमित अभ्यासक्रमादरम्यान सामायिक केली जाते तेव्हा ते व्यापार गुपितांचे संरक्षण करण्यात देखील मदत करू शकते.
5. NDA मध्ये किती विद्यार्थी निवडले जातात?
अंदाजे 300 – 350 उमेदवार निवडले जातात. NDA म्हणजे राष्ट्रीय संरक्षण अकादमी. NDA परीक्षा ही एक राष्ट्रीय स्तरावरील संरक्षण प्रवेश परीक्षा आहे जी भारतातील UPSC द्वारे लष्कर, नौदल आणि वायुसेना विभागांमध्ये भरतीसाठी घेतली जाते.